ﺳﻪشنبه 09 خرداد 1402
وقوع انواع آسیب‌های موضعی در سطوح مختلف شدت، در اجزای سازه‌ای در طول عمر بهره‌برداری از آنها بسیار محتمل بوده و موارد قابل ملاحظه‌ای از انواع آسیب‌ها در سازه‌های مختلف نیز مشاهده شده است. بخصوص با افزایش عمر سازه، احتمال وقوع آسیب در اجزای سازه‌ای به مراتب بیشتر خواهد شد. آسیب‌های سازه‌ای در صورت عدم توجه به رفع و تعمیر آنها می‌توانند گسترش یافته و در نهایت منجر به خرابی و فروریزش سازه شده و خسارات مالی و جانی سنگینی را به صاحبان خود تحمیل نماید. از سوی دیگر، حوادث طبیعی رخداده در طول عمر بهره‌برداری نیز یکی از منابع ایجاد آسیب و خرابی در اجزای سازه‌ای هستند. بر این اساس و با توجه به صرف سرمایه‌های کلان برای ساخت سازه‌ها و زیرساخت‌های کشور، لزوم پرداختن به حوزه نگهداری و تعمیرات در سازه‌ها به جهت حفظ عملکرد و بهره‌‌برداری بهینه از آنها بطور روزافزونی احساس می‌شود.
موضوع اصلی سند حاضر، پیاده‌سازی سیستم نگهداری در سازه‌های صنعت برق بصورت نظام‌مند و ساختاریافته، با لحاظ رویکردهای علمی و مدیریتی نوین و فناوری‌های مدرن مرتبط با آن می‌باشد. در این راستا، تدوین دانش فنی و توسعه بکارگیری فناوری‌های پشتیبان در حوزه‌های فنی مرتبط با نگهداری سازه‌ها به شرح زیر نیز در این سند مورد نظر قرار دارند:
  • تشخیص و آشکارسازی آسیب‌های موجود در سازه‌ها و پیش‌بینی گسترش آنها
  • شناسایی و تعیین وضع موجود سازه‌ها
  • ارزیابی عملکرد سازه‌ها در برابر بارهای وارده و مخاطرات محیطی
  • ارائه روش‌ها و راهکارهای رفع یا کاهش آسیب‌ها، جلوگیری از خرابی و بهبود عملکرد سازه‌ها (مانند تعمیر، بهسازی، مقاومسازی و ...)
فناوری‌های موسوم به پایش سلامت سازه‌ها (در حالت کلی و با رویکردهای مختلف خود) یکی از فناوری‌های پشتیبان نگهداری سازه هستند که با هدف تشخیص و پیش‌بینی آسیب‌های سازه‌ای و شناسایی وضعیت موجود سیستم سازه، بسترهای لازم برای توسعه و پیاده‌سازی رویکردهای مدرن نگهداری در سازه‌ها را فراهم می‌کنند. ازاینرو، تدوین دانش فنی و توسعه بکارگیری فناوری پایش سلامت سازه‌ها با رویکردهای نوین و مدرن آن در صنعت برق، بطور خاص در این سند مورد توجه قرار گرفته است. در اين سند، سازه‌های موجود در بخش‌های سه‌گانه صنعت برق (توليد، انتقال و توزيع) مورد نظر می‌باشند.
در اسفندماه سال 1392، اجرای پروژه "تدوین سند راهبردی پايش سلامت سازه‌های صنعت برق، روش‌های پيش‌بينی بروز اشكالات و ارائه‌ی راه‌كارهای كاهش آن‌ها" از سوی وزارت نیرو به پژوهشگاه نیرو واگذار گردیده و در شهریورماه سال 1394 نتایج حاصل از اجرای پروژه بصورت یک دفترچه سند حاوی نقشه راه توسعه پایش سلامت در سازه‌های صنعت برق استخراج گردید. پس از تصویب و تأیید سند توسط مقام عالی وزارت نیرو در سال 1395 و انجام فعالیت‌هایی در راستای شرح تفصیلی پروژه‌های دو سال نخست آن، اولین کمیته راهبری سند در آبان ماه 1396 تشکیل گردیده و اجرای سند در بخش تولید نیرو، در قالب یک طرح جداگانه تصویب و فرآیند اجرای پروؤه های آن (با انجام فراخوان‌های واگذاری) آغاز گردید.
با اتکا به خداوند متعال و مجاهدت ملی، جمهوری اسلامی ايران در افق 1404 در راستای تحقق سند چشم‌انداز بيست ساله خود، با تأکید بر خوداتکایی، ارتقای سطح رفاه اجتماعی و با بهره‌گیری از دانش پیشرفته و مبتنی بر نیروی انسانی بومی و ضمن توجه به مقوله حفظ محیط زیست، شناسايی مشخصات آسيب‌ها و ارائه راهكارهای كاهش آثار آنها را در كمترين زمان و با بيشترين دقت ممكن، با استقرار سيستم پايش سلامت سازه در بخش‌های توليد، انتقال و توزيع در پهنه جغرافيايی كشور به منظور كمك به افزايش پايايی، حفظ كيفيت و كاهش هزينه‌های نگهداری شبكه برق دنبال می‌كند.
  • کاهش سالیانه خرابی‌های سازه‌های تولید، انتقال و توزیع به میزان حداقل 5 درصد نسبت به سال پایه
  • افزایش طول عمر سازه‌های تولید، انتقال و توزیع به میزان حداقل 10 الی 30 درصد متناسب با شرایط محیطی
  • افزایش قابلیت اطمینان و پایایی شبکه با به حداقل رساندن خرابی سازه‌ها
  • تامین زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری پایش سلامت در سازه‌های صنعت برق
  • افزایش سطح سازگاری زیست‌محیطی سازه‌های صنعت برق